Doğalgaz (CNG)

Sıkıştırılmış Doğalgaz Yakıtı

Son yıllarda çevre ile ilgili konular gündeme geldiğinde alternatif yakıtlar ön plana çıkıyor. Bunun için hidrojen, doğalgaz ve elektrikle çalışan arabalar göz önüne çıkıyor. CNG aynı lpg gibi sıkıştırılmış doğalgazdan elde ediliyor. Bu otomobiller hem çevreci hem de yakıt tasarrufu için de lpg’ye oranla daha da kârlı oluyor.

CNG avantajları ve LPG’yle kıyası

Türkiye’de şu an 1 metreküp CNG 2 lira iken lpg ise 1 metreküpü 4 liradır. Şu anda hali hazırda CNG yakıtı fabrika çıkışlı olan araçlar var örneğin; Honda Civic, Opel Astra gibi. Aynı zamanda nasıl benzinli arabayı lpg’li hale getirebiliyorsak benzinli arabayı CNG’li hale de çevirebiliyoruz. Bunun bir örneği Ankara Belediyesi’nden gelmiştir. Ankara’da kullanılan otobüsler çevreye daha az zararlı olmaları için CNG yakıtıyla çalışmaya başlatılmıştır. Bu otobüslerin üstlerinde beyaz büyük bir tank görürsünüz bu da cng tankıdır.

CNG evlerimizde kullandığımız doğalgazın ta kendisidir. İçinde metan gazı bulunuyor ve metanın kimyasında bir karbon atomuna 4 tane hidrojen atomu bağlıdır. Fakat iş lpg’ye gelince içinde fazlaca karışım olduğundan çok fazla karbon atomu içerir, bu yüzden dışarı daha fazla karbonmonoksit ve karbondioksit salar. Fiyat konusunda ise LPG petrol bazlı bir yakıttır ve petrolün işlenmesinden sonra oluşur. Fakat CNG öyle değil herhangi bir işleme gibi bir işlem söz konusu olmuyor. Bu yüzden LPG’den daha az maliyetli bir yakıt haline gelmiş oluyor.

Benzinli aracı CNG’li yapmak için neler gerekiyor?

Aslında lpg’ye dönüşümde kullanılan malzemelerle yakındır bu malzemeler fakat özellikleri farklıdır. Burada aynı lpg’de olan gibi bir yakıt deposu, yakıt deposundan motora kadar hortumlar ve enjektörler, bunların kontrolünü sağlayacak bir kontrol ünitesi ve cng bir gaz olduğu için basınç regülatörü lazım. Bu basınç regülatörü yüksek basınçtaki CNG’nin motora daha az basınçlı halde gitmesi için kullanılır. Tüm bunları aracımıza eklediğimizde aracımız artık doğalgazla beraber çalışabilir hale gelmiş oluyor. Özellikle ağır vasıtalarda kullanıldığında, bu araçların boyutlarından dolayı fazla yakıt tüketmesinden kaynaklı saldığı gazlar, daha çevreye katkılı bir hale geliyor. Bir başka pozitif yanı ise gaz halinde olduğu için oluşabilecek aşınmalar daha da azalıyor. Buna bağlı olarak motorun da ömrünü uzatmış oluyoruz.

CNG yüksek oktana (120) sahip olduğundan sıkıştırmalara daha dayanıklı ve daha fazla sıkıştırma oranına sahip böylelikle de motor daha fazla sıkışacak ve kalan gaz bir daha kullanılabilir halde kalacak. Bunun sayesinde de daha az yakıt ve daha fazla performans anlamına geliyor diyebiliriz. CNG’nin yanma sıcaklığı benzine göre çok daha yüksektir, benzininki 250 derece iken CNG’nin 590 derecelere kadar ulaşabiliyor. Bu da şöyle bir fayda sağlıyor, diyelim ki motorunuz artık çok sıcak ve içine benzin girdiğinde benzin kendiliğinden yanmaya başlayacaktır fakat CNG için bu pek söz konusu değildir.

Her şey buraya kadar çok güzel fakat her güzel şey gibi bunun da bir dezavantajı var ki bu büyük bir dezavantaj. LPG daha düşük basınçlarda sıvılaşabilirken CNG için böyle bir şey pek de mümkün olmuyor. Burada da karşımıza depolama alanı sorunu karşımıza çıkıyor. Ağır vasıtalar için pek önemli olmayan bu faktör normal araçlarda sıkıntı oluşturabiliyor. Bunun olmamasının tek yolu da tekrar sıvılaştırmaktın ancak bunun için de gaz halindeyken -160dereceye kadar soğutmamız gerekir. Fakat bunun çok mantıklı noktalar var onlar da yer, alan problemi olmayan yüksek hacimli araçlar. Hem çevreci hem de cep dostu bir seçenek olarak karşımıza çıkıyor. Bir kötü yanı ise daha yeni gündemde olduğundan her istasyonda cng bulunmuyor. Bu yüzden iyi düşünmek gerekli.